Koalisyon kurulsa da kurulmasa da beşinci seçimleri ufukta gördüğümüz günleri yaşıyoruz
23 Mart 2021 günü Israel'de yeniden seçimler oldu. O günün sabahı köpeği biraz daha geç bir saatte gezmeye çıkardım. İnsanlar öğlen saatlerine doğru yakınımızdaki parkta piknik yapmak için farklı noktalarda masalarını iskemlelerini getirmiş, hazırlık yapmakla meşguldüler. Sanki Seçim Günü değil de bayram varmış gibi geldi bir an bana. Aileler çocukları yanlarında sepetlerinden çıkardıkları şeyleri masalarda düzenliyorlardı, tek kullanımlı tabaklar. içecekler sandwichler. Birileri telefondan diğer aile üyelerine bulundukları noktayı haber veriyorlardı. Ve tabii benim gibi köpekleriyle gezenler de az değildi. Derken üzerimde taşıdığım küçük çantamın içine koyduğum smartphone çalmaya başladı. Ağbim telefonda. Yaklaşık son beş senedir, Madrid'te oturuyor. Tam da Covid-19' un en kötü zamanlarını yaşadıkları yeni adresinde bir yandan evinden çalışırken arada da her gün çıktığı uzun yürüyüşlerinden zaman zaman beni arıyor. Ne yapıyorsun? Hiç dedim, Bugün yine seçim var bizde. Neden haftasonu yapmadılar ki!! Israel'de Shabat günü Seçim olur mu ? diye hatırlattım. O ise sordu yine. Karar verdin mi kime vereceğini? ........... Ben mi?..........................
İlk kez bu seçimlerde, neredeyse oy kullanmaktan vazgeçmeyi düşündüm. İlk kez yeter diyecek oldum. Verdiğimiz oyların artık bir değeri olduğundan bile emin değilim. Çünkü dört seçimdir, neredeyse hiç bir şey değişmiyor. Dört seçimdir, kendi kuyruğumuzun çevresinde dönüp duruyormuşuz gibi bir duygu yaşatan bir politik döngü içinde kaybolmuş gitmişlik hissiyleyiz.
Hep aynı koşullarda, hep aynı partilere oy veren bir halkın her defasında farklı bir sonuç almayı bekleyen Israel Devleti. Anlamıyorum artık..
Mesela ben üç defa üst üste değişim yönünde oy kullandım. Üç kez, hiç tanımadığım bir eski askere oyumu verdim. Netanyahu'ya karşı olmadım ben. Ancak bir parti liderinin iki kereden fazla seçilmemesi maddesinin doğruluğuna inanıyorum. Ve sadece bu yüzden yeni bir partiye, hiç tanımadığım bir lidere oyumu verdim geçtiğimiz sene. Dördüncü seçimlere geldiğimdeyse artık ne yapacağımı şaşırttılar bana. Bu kez ne yapmam lazım diye sordum kendime?
Ağbimle konuşmamdan bir kaç saat sonra eşimle, evimize iki yüz metre uzaklıkta olan, oy kullanacağımız okula doğru yürürken, karşıdan yan kapı komşularımız geliyorlardı. Adam gülerek yanımıza yaklaşarak bize; Her sınıfa iki kutu koydular "! " dedi. Birincisine bu seçimlerdeki oyunuzu, diğerine de beşinci seçimler için olan zarfınızı koyun dedi. Dalga geçiyordu. Kimsenin artık en başından bu seçimlerden de bir sonuç çıkacağından ümitlei olmadığını tescil ediyordu Amos'un yaptığı espri.Nasıl sonuç çıkmasını bekleyebilirdik ki? 9 Milyonluk ülkenin Meclisine şu an 13 parti girmiş durumda.
Oylarsa hiç bir Lidere değil tek başına, birararaya geldikleri an bile koalisyon hükümeti kurabilecek çoğunluğu sağlayabilecek şekilde dağılmıyor. Yine en yüksek oy oranı yaklaşık % 30'la Netanyahu'nun olmasına rağmen, Netanyahu sağ partilerle bile bir koalisyon Hükümeti kuramıyor çünkü kendi partisinden ayrılan Gideon Sa'ar'in kurduğu Yeni Umut Partisi ve Naftalı Bennett'in Lideri olduğu Yamina ( Yani Yeni Sağ ) partileri Netanhayu'la birararaya gelmek istemedikleri için Netanyahu, Hükümet'i kurmak için gereken 61 vekil onayına ulaşamıyor. Meclis'te bulunan sağ ve sol partiler dışında dinciler ve araplar dahil 13 farklı parti var. Bu partiler içinde sağ, sol, dinci, arap, solcu, sağcı, aşırı sağcı bir sürü fikir var.
Yahudileri'in kendi kendileriyle güldükleri şeylerden bir tanesi de üç Yahudinin olduğu yerde beş fikir olmasıdır. Yani birisi bir fikir söyler, karşısındaki ona hemen karşı çıkar, üçüncüsü ise, bir fikri benimser gibi görünse de sonunda tartışma esnasında iken başka fikirler savunmaya başlar. Ve kavga ve gürültü bitmez. Bugünkü Israel Politikasının haliyse aynen bu özelliği sonuna kadar yansıtıryor.
Bir taraftan Sağ Partiler var, ancak bu sağ partiler bir isim ve bir çatı altında toplu olacaklarına birbirleriyle yapamadıkları için her biri diğerinden ayrılmış durumdalar. Yani aynı ideolojiyi savunmalarına rağmen bir birliktelik kuramamışlar. Birileri diğerlerine karşı ve hepsi neredeyse Netanyahu'ya karşı. Diğer tarafta, Sol partiler var. Solda da durum çok farklı değil.
Ve gelelim Israel'de, bu seçimlerde belki de son sözü söyleyebilecek Arap Partilerine. Hani Apartheid diye çağrılan Israel'de yaşayan 2 milyon Arab vatandaşı temsil eden iki parti var şu an meclis'te. Biri Ayman Odeh liderliğindeki Birleşik Liste ( The Joint List ) . Birleşik Liste, deniyor çünkü bu parti beş ayrı partinin birleşmesiyle kurulmuş. Böylece içlerinde aşırı soldan aşırı sağa kadar farklı görüşleri barındırıyor. Sonuç olarak Birleşik Listenin, Israel'deki Arapların haklarını korumak kaygısı birincisi sıradayken, Anti-Siyonizm, İslamizm, Marxism ve Pan-Arabizm gibi bir çok görüşlerle Israel Meclisinde grev yapmak için and içmektedir. Knesset'te görev yapacak ikinci partiyse Ra'am. Onun da adı Ortak Liste ve Lideri Mahmoud Abbas. Aldığı % 4 oyla Knesset'te Israelli Arapların hakları için çalışmaya söz veren bu Partinin ana ilkeleri de Siyonizm'e karşı olmak ve İslamizm.
Bugünkü karmaşık, kimin kiminle el sıkışıp kime karşı nasıl bir işbirliğine gidebileceği bile şu ana kadar belli bile olmayan kaotik Israel Politikası içinde Liderler sık sık Arap Partisi Ra'am ile biraraya geliyorlar. Ra'am eksik olan bir kaç sayıyı tamamlayacak Joker rolünü üstlenmiş gibi görünüyorsa da hiç beklenmeyen birlikteliklerle hiç beklenmeyen tipte bir Koalisyon Hükümeti de bu seçimlerin getirdiği süprizlerden biri olabilir sonuçta. Genel olarak birbirlerinden farklı olanlar bugün Netanyahu'ya karşı birleşmeye çalışırken, ki bunlar Likud'dan kopan Gideon Sa'ar ve Orta Sol parti olan Yesh Atid yani Yair Lapid, ya da eskilerin Nasyonalist Lideri Lieberman'ın "Israel Evimiz" Partisinin bugün Orta solla Netanyahu 'ya karşı birleşmesi gibi alternatifler bulunmakta. Ultra Ortodoks Yahudi Partisi, Tora Yahudiliği Partisinin ( Yaadut Ha Tora ) Sol'a karşı Dinci Arap, Ra'am'ı tercih etmekte sorunları olmadığını söylemesi ( Çünkü Sol tamamen dincilere karşı ) .. ve derken kimin elinin kimin cebinde olduğunu anlamakta zorlandığımız bir seçim sonrası karmaşası içinde şimdiden, Koalisyon kurulsa da kurulmasa da Beşinci Seçimleri ufukta gördüğümüz günleri yaşıyoruz..Ne mutlu bize!
Umarım anlatmak istediklerimi anlabilmişimdir. Umarım sizin de kafanızı çok karıştırmamışımdır!!!
A bir de!, tüm bu karmaşaya rağmen geçtiğimiz günlerde açıklanan, bu yılki Uluslararası mutlu ülkeler listesi'nde" Israel bu kez 12. sırada olan Israel Halkı tüm politik kaosa rağmen bir hayli mutlu görünüyor.
Batya R. Galanti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder