12 Ekim 2018 Cuma

         KABULLENMEK



Herşey daha ilk günlerden başlamıştı.  Önce kulaklarıydı dikkatimi çeken.
Bu çocuğun kulakları acaba neden katlı böyle ? diye sordu  bir gün annem. Bilmem... Çocuk çok mu uyuyor ne?? Canım, bebek bu uyur, normal değil mi?? Yatağında ona baktım bir kez,  bir kaç haftalıktı daha..bezden bir bebek gibi mi duruyor yoksa? O daha çok çok minik ondandır dedim kendi kendime.. Üç aylık oldu..başını kaldıramıyor . Kaldıracak elbet.. zamanla herşey olacak eminim... Yarın tekrar kontrolü var.. Ya bir şey derlerse??
Demezler.. herşey iyi olacak.. Ertesi gün onu kontrol eden doktor.."Hipotoni! "  dedi... Kasları zayıfmış yani.. Daha önce de duymuştum bu kelimeyi.. Hipotoni bir teşhis değil, sadece bir semtom . Ateş gibi...Nedeninin bilinmesi gereken bir semtom..özellikle vücudu tümden etkileyen bir durum söz konusu olduğunda.., Ama ben daha derinlere inemeyecek bir korku, bir panik içindeydim.. Bunun açık olarak farkında olmasam da  Bir akrabamızdan onların oğullarının omuz kaslarının çok kuvvetli olmadığını duyduğumu anımsadım . Omuz kaslarında hipotoni varmış. Onları aradım hemen sordum..   Bak işte önemli bir sorun değilmiş . ( Tabii ki onların sorunu önemli değildi ) sadece fizik tedavi gereken bir şeymiş... Ben eminim bebek bazen zayıf olur ama zamanla herşey yavaş yavaş düzelir. Hani derler . zaman her şeyin ilacıdır...  Büyüdükçe gelişecek, güçlenecek o da..
Bir kez daha sağlık kuruluşunda randevu verdiler.. Fizik terapi merkezinde
Terapisyen onu yerlerde dizili kocaman minderlerin birinin üzerine koydu.. Sonra sağ eliyle çocuğu bacağından yakaladı ve aşağı sarkıttı.. .. Orasından tuttu, diğer taraftan yakaladı.. bir taraftan diğerine hiç durmadan kontrol etti.. Öyle çok fazla açıklamalar yapmadan. " Geliştikçe herşey düzelecek tabii" dedim. Kadınsa; " Belki evet belki hayır" diye cevap verdi...
   Işte o anı , o sözü hiç unutmadım.. Kafamdaki kendi gerçeklerimi alt üst eden bu sözü duymazdan gelmek istedim o an ve daha sonra her defasında bana söyleyecekleri  her kuşku uyandıran kelimenin ardından.. Kulaklarımı tıkamayı tercih edebilirdim belki de .. Ertesi günlerde çocuk gelişim doktoru bana ; " Onu Prof. Sagie'nin görmesini istiyorum dedi...
Profesör Sagie, Israel'de pediatrik nöroloji alanında isim yapmış biri.. Verilen randevuya gittiğimiz gün olanları neredeyse anı anına hatırlıyorum... Kapıdan girdiğimizde sekreter;  " Aile geldi " demişti.....  " Aile geldi !! " . Sanki çok önemli anlar yaşanıyordu.  Baktım fizik tedavi merkezinin normal çalışma saatlerinin dışındaki bir zamanda çağırılmışız.. Tüm merkez boş.. Her zamanki doktor bizi karşıladıktan sonra, içerideki odalardan birine doğru onu takip ettik.. Tüm terapistler ve kimi tanımadığım daha bir kaç insan daha yerlerdeki minderlerde oturuyorlardı.. Prof Sagie'yi tanıştırmadan bize çocuğu mindere yatırın dedi doktor .. Gal'i yine minderde dizlerinin üzerinde duran profesör kadının önüne yatırdım.. Kimi soruların ardından bana; "Çocuğu soy lütfen ! " dedi.. Prof. Sagie Gal'in üzerinde karşıda oturan genç terapistlere ve kimi doktorlara belli ki ders veriyordu .. Oğlumun vücudunun üzerinde gösteri yapıyordu sanki . Ve belki kısmen kendisinin konudaki üstünlüğünü, hakimiyetini ıspatlama savaşı içindeydi bir kez daha...  Daha sonra başka bir odaya alındık. Kısa bir konuşmadan sonra bana hayatımda ilk kez duyduğum o iki kelimeyi söyledi ; Oğlunda  " Myotonic Dystrophy : olduğunu düşünüyorum ..  Bunun ne anlama geldiğini o an hiç bilmiyordum, sadece Profesör teşhisinden çok emin görünüyordu...
O gün eve döndüğümde, ilk iş Myotonic Dystrophy'nin tam olarak neyi ifade ettiğini araştırmaya başladım ..  (Eşimin tüm uyarılarına rağmen..) Hayatımın en karanlık gecelerini de birlikte getiren günlerin ardından bana söylenen herşeye karşı çıkmaya başlamıştım... Prof. Sagi'ye inanmadığımı ve benim oğlumda böyle bir hastalığın olmadığında direttigim ve doktorlar ve terapist uzmanlarla tartıştığım şeyin hiç bir bilimsel ve gerçekçi açıklaması yoktu.. Sadece direniyordum .. İç güdülerime güvendiğimi söylemenin kimseyi inandırmaya yetmeyeceği açıktı. Onların iddia ettikleri hastalık ancak anneden çocuğa geçebileceği için benim bir gen testi yapmamı öneriyorlar bense hayır gerek yok diyordum.. Taa bir sabah yatağımdan kalktığımda bu tartışmaya son verecek olan şeyin benim boşa olan direncime bir son vererek Tel Aviv'deki  Wolfson  hastanesinin genetik bölümünde alınacak bir kan örneği olduğunu anladım..
Doktorlar konuştuklarında ağızlarının içine bakarak dinliyoruz . Bir çoğumuz için onlar sanki birer Tanrı... Bazıları özellikle sanki hiç yanılmaz, yanılamazlar.. Ilahlaştırılanlar ,  sadece hastaları değil, meslektaşları tarafından ilahlaştırılanlardır  bu tipler.. Ama bu kez Prof Sagie gerçekten  yanılmıştı.
Fakat o günler Gal'le yaşadığımız maceraların sonu değildi kesinlikle .
Konulan teşhisin biri yanlış olsa da sonuçta oğlumun konjenital bir sorunla başlayan yaşamı ve onun getirdiği genel problemler ve otizmiyle şekillenen  çetrefilli hayatımız bugüne kadar devam ediyor..
Bense Gal'in doğumunun ardından girdiğim travmayı yıllar sonra farkettim sadece.. Ne kadar hazırlıksız yakalandığımı...
Hamileliğimde bana erkek ya da kız farkeder mi senin için diye sorduklarında gerçekten de ikinci bir kız olsa ya da bir erkek çocuğu doğursam bunun benim için hiç önemli olmadığını içtenlikle söylemiştim hep ve çok klasik bir tekrar söz dudaklarımdan dökülüverirdi o zaman,;
" Sağlıklı olsun yeter.."....
Ne kadar sağlıklı olsun yeter derse de bir anne adayı doğacak çocuğunun sağlığından aslında pek şüphe etmez .. Çünkü kanımca insan negatif olasılıkların gölgesinde yaşamaz, yaşayamaz,  yaşamamalı .. En azından çoğu zaman bu böyledir Kazalar, hastalıklar ve hatta en kaçınılaz olan ölüm gerçeği bile günlük hayatımızda düşünüpte kahrolduğumuz şeyler değildir..
Belki de bu yüzden hayatta hiç beklemediğimiz bir anda karşımıza çıkan kimi şeyleri kabullenmek ve onlarla yaşamayı öğrenmek zaman alıyor..
Oğlum altı yaşında idi,   Gal'in aynı yuva sıralarını paylaştığı bir çocuğun annesiyle konuşuyordum bir gün. Çocukları parka götürmüştük. Biz de bir bankta muhabbet ediyorduk. Gerçi oğlum  parkta bir arkadaşla nasıl oynanır pek bilmiyordu ama olsun.  O daha çok benim etrafımda dönüp duruyordu.  Kendisiyle sonradan gerçek bir dostluk kurduğum o bayan benimle konuşurken  ilk kez bir şeye dikkat ettim;  çocuğunun otizmini anlatan bu insanın yaşadıklarını ifade ederken ne kadar rahat olduğu gözüme çarptı. Onun oğlunun otizmiyle  ( Bu çocuk otizmin deha çocuklarındandı ) Gal'in durumu arasında önemli farklılıklar olsa da kendisi de kolay olmayan yollardan geçen bu annenin hayata bakışı o gün kafamda bazı şeyleri değerlendirmem de çok etkili oldu.
O gün ilk kez, Gal ile yaşadığım zorlukların sadece onunla ilgili olmadığını anladım. Problem sadece Gal'in özel ihtiyaçları olan bir çocuk olarak dünyaya gelişi değil, benim onun dünyaya gelişi ile beraber içine girdiğim derin psikolojik karmaşa idi. Gerçekleri kabul etmek, yüzleşmek, onlara alışmak , her tür olasılığa hazır olmak  ve hayata karşı  güçlü olmayı öğrenmek kolay değildi. Bu bir süreçtir aslında. Genelde çoğu insan icin ihtiyaç duyulan bir süreç..sindirmek için!  Sadece zamanla nasıl başaracağınızı  öğrendiğiniz... Yaşayarak, vaz geçemeyeceğiniz şeylere sarılarak öğrendiğiniz bir şey...  sizi eğiten, sizi geliştiren, belki de kimi yönleriyle sizi yücelten ve sizi sadece kimi insanların anlayabileceği bir süreç. Tüm bunlardan önemlisi çocuğunuzu  sadece kendisiyle karşılaştırmanız gerektiğini kavrarken yeryüzündeki  her insanın, her varlığın aslında başlı başına  bir dünya olduğunu öğreten bir süreç..
İnsanların ne dediklerinin ve ne diyeceklerinin aslında ne kadar önemsiz bir teferruat olduğunu ise ben sadece zamanla anladım. Kollarımı  sonuna kadar açıp  çocuğumu  var gücümle kucakladığım gün ise içimden kocaman bir yük kalktı....



Batya R. Galanti.





4 Eylül 2018 Salı

                                                   ARAP ÇOCUĞUN KADERİ



Kadere inanırmısınız bilmem..

 Bu bölgede yaşayan insanların çogu  kadercidir. Iyi , kötü her şey kaderimizin bir oyunudur. Yaşam bir kader oyunu gibidir..

Örneğin Türkiye'de çoğu zaman çocuklar kaderci bir anlayışla  büyürler.. Bu yüzden Allah verdi  Allah aldı sözünü çok sık duyarsınız ..Bu tip insanların kafalarında  üstün bir gücün denetimi altındaki hayatları için kendilerinin yapacakları fazla bir şey yoktur. .Bu anlayışa göre bize hediye edilmiş olan yaşamın tüm şartları tamamen Tanrının kudretinde gibi algılanır...

Kadercilik zihniyeti, anne babanın, toplumun, devletin elinden tüm sorumlulukları  alıp  daha serbest , daha oluruna bir yaşam şansı tanır insanlara. Eğer olanlardan ben sorumlu değilsem üzülecek bir şey de pek yoktur sanki,. Kimse kimseye karşı sorumlu değildir.  Çocuk bu kaderci zihniyetle büyüyebildiği kadar büyür. Şansı varsa erişkinliğe erer ve kendince aynı yolda hayata devam eder...

Bu bölgede yaşayan halkların büyük bir bölümünün yaşamları bu anlayış içinde şekillenir.Türkiye'de, Mısır'da, Yemen'de Irak'ta yaşayan insanların kadercilik anlayışları birbirlerinden çok uzak değildir.En iyi şartlarda dış güçler sizin hayatınızdaki hataların sorumluları olarak görülür.

Geçenlerde Ahed Tamimi adında bir genç kız Israel Hapishanesi'nden özgürlüğüne geri salındı..17 yasındaki bu genç kız Filistin Halkı için bir Özgürülük Mücadelesi Simgesi olmuş son yıllarda!!

Ahed Tamimi'yi ilk kez  11 yasındaki bir kız çocuğu olarak kamera önüne geçtiği zaman tanımıştık.. 11 yasında bir çocuk Israel askerlerine kafa tutarken annesi tarafından videoya çekilmişti. Ahed Tamimi Batı Şeria'nın Nabi Saleh kasabasında yaşayan bir ailenin küçük üyelerinden bir tanesi. Bu aile Batı Şeria'da Israel ordusuna ve Israelli sivillere karşı terör faaliyetlerinde üstlendikleri öncü rolle isim yapmış bir aile olarak özellikle ikinci intifada yıllarından beri Israel güvenlik birimleri tarafından sürekli izlenmektedirler.

Batı'da medya bu kişileri aktivist olarak isimlendirirken.  teröristle aktivist arasındaki ince kelime   farklılıklariyle suçlu ve masum arasındaki algı oyunları Batı medyasının bilinçli propagandalarının bir parçasıdır.

Batı Şeria'daki Israel yerleşim yerlerine karşı sürdürdüklerini iddia ettikleri propaganda için kullandıkları yolların insanı tarafları kesinlikle tartışılır. Bu ailenin pasifist bir aktivitenin parçaları olarak görülmesi ise Batı'nın iki yüzlü politikalarına bir kez daha çok küçük bir örnektir.

"Aktivist " Tamimi ailesinin kendi haklarını savunmak adına ettikleri mücadeleye ilişkin   kimi örnekler vermek gerekirse;  Ahed Tamimi'nin kuzini  Ahlam Tamimi 22 yaşında iken Yeruşalayim'de Sbarro restoran'a yapılan  ( bu intihar saldırısında 7'sı  çocuk 19 kişi öldürülmüştür, ağır yaralanan 130 kişiden kaçının sakat kaldığını ise bilmiyorum) intihar saldırısının planlayanlarından  ve uygulamaya geçirenlerinden olduğunu biliyoruz. Diğer bir amcası geçmiş yıllarda yine masum bir Israelli sivili öldürmüştür.

Ahed Tamimi'nin annesi Nariman Tamımı 2015 yılında başlayan bıçaklama terörünün zirve yaptığı günlerde çocukları,  gençleri   sokaklara çıkıp insanları bıçaklamaya teşvik ettiği video çekimleri ile biliniyordu. Yaptığı video kliplerde bıçağı insan vücudunun hangi bölgelerine saplanmalarının ölümcül olabileceğini dahi açıklaması kayda değer bir aktivizm örneği idi.

Dünyanın  Ahed Tamimi'nin Ağustos başlarında Israel hapislhanelerinden salındığı günlerde büyük bir alkışla heyecanla onu karşıladığını biliyoruz. Kendi anne babası tarafından tehlikenin içine daha 11 yasında iken atılan sarışın mavi gözlü Ahed'i... Pembe kıyafetlerinin içinde bir Arap kızından çok bir Almanı, bir Fransızı hatırlatan Ahed'i politik ve terörist akımların içine iterek  alet eden başta kendi öz anne babası ve tüm yetkili Arap büyüklerini de alkışlayan Batı..

Evet belki özgürlük mücadelesi kutsal bir savaştır.. Özgürlüğünüzü elde etmek için neleri vermeye hazırsınızdır.. Her şeyi değil mi?.Bunda ters bir şey yok... Örneğin Israel  Ortadoğunun göbeğinde, bir milyar düşmanın ortasında varlığını sürdürmek için kurulduğu günden bugüne özgürlüğü için savaşıyor..

Israelin buradaki varlığına sonuna kadar karşı çıkarken, karşılıklı süren savaşta en azından daha adil bir şekilde rol alabilirlermiydi acaba Arap kardeşlerimiz  Öncelikle çocuklarını koruyarak, onlara güven duyabilecekleri bir dünya için daha adil bir şekilde savaşarak.. Onların önünde giderek, belki kimi şeylerden gerekirse ödün vermeğe hazır olarak.. Kimi yapabilirliklerini, kimi zayıf yönlerini kabul ederek.. Gerçek kahramanlar gibi davranaraak.. Ortadoğu'da dedim ya en başta.. İnsanlar kadercidir. Bu kadercilik sorumlulukları da reddeder.. Kadercilik yaşamla ölümü içi içe kılar.. Ölüm hayatın normal bir parçası gibi algılanır.. Çünkü sorumluluğun olmadığı yerde hayatımıza olan kontrolümüz de azalır.  Ölümler daha sık daha normal algılanır olur.. Biri gider diğeri gelir şeklinde bir anlayış şekillenir toplumda, ailede ..  Ne yapalım der.. Toprak için, Tanrı için ve bilinmedik güçler için çocuklar ölür, büyükler ölür.. Hayatın doğal akışıdır bu.. İşte bu yüzden bu bölgede çocuklar tehlikelerin içine  kolayca itilirler, kullanılırlar ve ölürler..  Sonuçta kimi şeyler kontrolden çıkar.. Çıkarılır. Ve ölüm vaz geçilmez olur..

Gelişmiş ülkelerde ise çocuğunuzun başına olmadık bir şey geldiğinde polis ilk iş anne babayı soruşturmaya alır. Eğer bir ihmal söz konusu ise anne baba suçlanır ve gerekirse cezalandırılırlar.. Toplum bu tip insanları kınar, affetmez.

Gelişmiş ülkelerde  insan yaşamı  , hak ve özgürlükleri kurallarla, yasalarla güvence altındadır. 18 yasin altındaki çocuk öncelikle anne babasının güüvencesi ve sorumluluğu altındadır. Ve devlet bunu sağlamak için ayrıca sorumludur..

Gazze'de, Batı Şeria'da yıllardır Israel'e karşı mücadele veriliyor. Bu topaklarda bir tek yahudi kalmayacağı güne kadar süreceğine yemin ettikleri bir mücadele..

2018 yılında hala daha Israel'in varlığını tanımaya hazır olmayan  Hamas , Al-Aksa tugayları, selefiler, Daaş ve diğerleri hiç bitmeyen planların içindeler..

Batı Ahed Tamimi'nin Israel askerine kaldırdığı yumrukla özdeşleşti.. Yıllardır televizyonlarda izledikleri Israel askerine kafa tutan küçük kız onların gözünde kahramanlaştı.. Kendilerinden biri sanki o askere kafa tutuyordu..

O an Ahed'in annesinin tek istediği şey, Israel askerini yeterince provoke etmeği başarabilirse kızına kalkacak eli filme almaktı.. Bir annenin çocuğunu askere tekme tokat girmesine izin vermesini anlayabilmek normal bir zihniyet için nasıl mümkün? Hele çocukların el bebek gül bebek büyütüldüğü Batı'da bu davranışın alkışlanmasını anlamak??

Daha sonra bu küçük kızı " Brave Girl!" ( Cesur Kız )  olarak niteleyerek gelecek Tamimilere kapıları açmak... Onları ödüllendirmek..Bu çarpık politikanın  Ortadoğudaki kanlı zihniyetin içinde devam etmesine açıkça destek vermek.

Bu Arap dostluğu değildir, sadece  Israel karşıtlığının geldiği son noktadır..

Bu savaşta Israel'de neden siviller ölmüyor diyenlerin beyinlerinin basmadığı şey ise Israel'in her zaman koruduğu çocuklarına karşı Arapların çocuklarını kendi elleriyle ölüme ittikleri gerçeğidir... Israel'de devlet  çocuklar ölmesin diye onlara sığınaklar yaparlarken , Hamas liderleri çocukları terör tünellerinde çalıştırmaktalar, Israel, Hamas'ın attığı roketler çocuklara isabet etmesin diye onlara özel korunma odaları inşaa ederken, Hamas çocukları zorla okulların, evlerin , cephanelerin çatılarına çıkarmaktadır.. Israel'de çocuklara yaz okullarında yarına gülerek bakabilecekleri güzel günleri müjdeleyen şarkılar öğretilirken Hamas Gazze'de  silahlı eğitim kamplarında çocuklara Yahudilerin hepsinin köklerinin kazınması gerektiğini beyinlerine sokmaya devam etmekteler.. Israel'de çocuklar matematik , fizik öğrenirken.. Batı Şeria'da çocuklar camiilerde , şeyhlerden , imamlardan Yahudilerle arkadaş olmayın surelerini dinlemeye devam ediyorlar.. Ahed Tamimi'yi övüp kucaklayan Mahmud Abbas, her terör eylemi sonrası evlerinde ziyaret ettikleri Arapların ailelerine özel aylıklar bağlayan , El Fatah ve Hamas , Birleşmiş Milletlerden aldıkları paralarla neler yaptıklarının hesabını vermemeye devam eden Arap Liderler  sürdürdükleri Radikal İslami eğitimle yetiştirdikleri nefret dolu beyinlerle gelecekte hala daha Israel'in bu topraklardaki varlığına son vermek için çocukları feda etmeğe devam edeceklerdir..

Ortadoğu'daki tek demokratik zihniyeti insanlığın yegane düşmanı olarak nişan noktasına alan Uluslararası Cemiyet.. Birleşmiş Milletler de çoğu İnsan Haklarının yanından bile geçemeyen ülkelerin aldığı kararlarla yürüyen dünya politikası bu şekilde bu bölgede olası bir barışa şans tanımayacaktır..



Batya R. Galanti



6 Ağustos 2018 Pazartesi

                                                    YANKİ



Kızım Lise'ye başladığı yıllarda sınıfında bir çocuk vardı. Adı Yanki'ydi...

Her gün onu anlatır dururdu Danielle.  Pek olumlu anlamda anlatımlar değildi bunlar.. Hani her sınıfta genelde kimsenin pek çekemediği, sinir olduğu, yaramaz, huysuz, herkesi bıktıran usandıran tipler vardır ya işte Yanki de böyle bir çocuktu..

Her gün hangi öğretmeni  neler yüzünden sinirlendirdiğini anlatırdı kızım.

" Anne bilemezsin çenesi bir dakika durmuyor..oraya buraya sataşıyor, bıktım artık, sesini , küfürlerini duymak istemiyorum inan.."

Durup dururken oraya, buraya sataşan bu çocuğun tabii ki ders durumları da parlak değildi..

Hiç bir dersi ne dinleyen ne de etrafına rahat veremeyen bu yeni yetme delikanlının tek avuntusu ise sanırım  yemekti..

Bütün gün çocuk kocaman sandwich'leri yerken hayatında eksik olan bir şeylerin avuntusu içinde idi belki de.. toplum içinde kendine bulamadığı yer, başarısızlığın getirdiği hayal kırıklıkları ve büyük bir ihtimalle aile içindeki sevgisizlik..

Bu çocuk mutsuzluğunun getirdiği olumsuz davranışların bedelini yine en ağır sekide kendi ödüyordu..

Kimsenin sempatiyle bakmadığı Yanki kendi içinde izole bir hayat sürüyordu..

Bir aralar oğlumu ata binmeye götürüyorduk. Bir çiftlikte,  bedensel ve ruhsal gelişimleri için oraya getirilen özel çocuklara rehber biniciler ata binmeyi öğretiyorlardı..

İşte o çiftlikte Gal'in ata bindiği bir gün, eşim bak kim var  karşıda dedi.. Ahırların bulunduğu tarafa baktığımda genç bir çocuk gördüm. Elinde ot toplama tırmığı ile samanları bir noktaya yığıyordu. Önce kim olduğunu anımsayamadım. Eşim " Bak Yanki ! " dedi.. Öğleden sonra okul çıkışında herkes gibi eve gideceğine Yanki bu çiftlikte, kızgın güneşin altında ter döküyordu.

Danielle'e anlattım aynı gün Yanki'nın çiftlikte ahırları temizleyip , atları semerlediğini gördüğümü..

O zaman 15 yaşlarındaydılar. O gün bana Danielle , Yanki'nin zor bir yaşamı olduğunu duyduğunu söylediğini hatırlıyorum. O ve ağbisini tek başına büyütüyordu annesi. Babasından nefret ettiğini söylemiş bir gün. Babasının annesini öldüreceğinden korktuğunu....

Yanki evinde saldırgan bir babayla büyüyen binlerceı çocuktan biriydi sadece..

Bir şeyler istediği gibi gitmediği zaman elini kaldırıp çocuğunun gözünün yaşına bakmadan vuran bir babayla.. Belki de sık sık karısını döven bir eş..ve sonunda isyan ederek yolunu ayıran karısını tehtid eden bir adamın gölgesinde yaşamak zorunda kalan çocukların parçalanan hayatları..

Geçtiğimiz bahar, bir Cuma günü idi..

Cuma günü Israel'de okullar yarım gündir, çoğu insanın çalışmadığı ya da yarım gün çalıştığı Cuma Avrupa'da Cumartesi gününün karşılığı olan gündür..

Oğlum geldiğinde çıkarız diye düşünüyorduk. Çıkmadan evvel internete girdim..haberlere göz atarken, başlıklar arasından bir haber gözüme ilişti.. " Rishon Le Tzion'da 18 yaşlarında bisikletli bir çocuk araba çarpması sonucu öldü" diyordu..

Kim bilir?

Oğlum geldi..Birlikte çıktık.. Alışveriş Merkezine gittik beraber.

Tam yemek için bir yerde oturduğumuzda telefonum çaldı..

Kızım askerden arıyordu..

Sesi buruk " Anne ne oldu bilemezsin?" Sesindeki heyecanı beni korkuttu.. O an

" Yanki ! dedi Yanki öldü..inanamıyorum!!

" Nasıl ??" dedim..

Anne Yanki bisikletiyle giderken ona araba çarpmış..

Yediğim lokma boğazımda kaldı..

Allak bullak oldum..

Yahudilerde cenaze bekletilmez.. Aynı gün askerden hafta sonu izni için gelen tüm çocuklar Yanki'nin cenazesinde bulunmuş...

Annesi ve kardeşi ve çok az sayıda insanın katılımdığı küçük bir törenle  18 yasında sonsuzluğa uğurlanan bir çocuk..

Yanki günlerce aklımdan çıkmadı.

Sonunda kendime bir iyilik yaparak Tanrı'nın bu mutsuz çocuğu yanına aldığında karar kıldım..

Bu hayatta anne babaları yüzünden yaşamları cehenneme dönen bir çok çocuktan biriydi belki Yanki..

Dilerim çocuklar mutsuz olmasın..

Kimse mutsuz olmak için dünyaya gelmesin..

Bugün neden mi Yanki'den bahsetmek ihtiyacını duydum?

Çünkü bu sabah haberlerde yaz tatili başladığından bu yana dört çocuğun bisiklet kazalarında hayatlarını kaybettiklerini okudum....




Batya R. Galanti


23 Mayıs 2018 Çarşamba


 
     HALKINI SAVUNANLARI LANETLEMEK



Geçtiğimiz hafta yine dünya ayağa kalktı..

Haklılar iki günlük Gazze sınırı olaylarının bilançosu 61 ölü..

Dünya televizyonları Gazzeli masumun hain Israel ordusu tarafından öldürülüşlerinin dehşetini yaşıyor.

İngiltere'de , Fransa'da insanlar Israele lanet yağdırıyor.

Son yedi haftadır, sınıra koşan binlerce arap Israel'de yaşayanların arasına karışmak istiyorlar.

Elektriği, suyu, eğitimi, sağlık hizmetlerini kendisine ulaştırmayan yönetime karşı baş kaldıramayan Arap Israel nefretiyle koşuyor..

Verdikleri yıllık vergiler, Israel'den ve dünya'dan yapılan tüm yardımlar onlara ulaşmadığı için koşuyorlar..

İhtiyaçları yerine terörle uğraşan Hamas yüzünden koşuyorlar..

Bir kişi değil,üç beş değil, yüz de değil..bin ..iki bin hayır on binler...

Hamas emretti...

Nereye koşuyorlar peki?

Sınırın ötesinde, tarım yapan, çalışan, ürün toplayan..okula giden, sıcağın altında ekmek parası için ter döken Israelli sivile kin duyuyor.. Ondan öç almak istiyor..Onlara  koşuyorlar işte..

Hamas demiş ki koşun, yoksa bilmem başınıza ne gelir..

Her savaşta olduğu gibi, tehtidle, zorla baş kaldırı.. Ama kime?

Israel ordusu günlerce önceden önlemler aldı tabii..

Sınırda tepeler oluşturdu..özel timler koydu..

Helikopterlerle bildiri yayınladı..

Sınıra gelmeyin

Biz sivillerimizi korumak zorundayız..


Dünya medyası da sınırda, kalpsiz, merhametsiz Israel ordusunun yapacaklarını bekliyor..

Çekim ekipleri olay yerinde

Haftalardır, sınıra getirilen çocuklar , yakılan binlerce lastiğin kustuğu simsiyah dumanlara karışan zehirli maddelerin içinde koşuşan çocukları çeken tv ekipleri yine aynı yerde..

Gazeteciler ve büyükler maskeler takmış..

Ya çocuklar , onların çoğu maskesiz

Medeniyet peki sordu mu neden çocuklar , neden büyükler değil?

Neden araplar çocuklarını korumak için savaşmıyor??

Kimse sormuyor..

Hayır!!  onların orada olmasından da Israel suçlu!!!

Çevrede yaşayan Israelliler korku içinde, uçurtmalarla kendilerine ulaşan yangınlar tarlaları, evleri tehdit ediyor.

Sınırı geçen teröristlerin daha evvel girdikleri evlerde küçücük çocukların boğazlarını kestiklerini bilen anne babalar ise neler düşünüyor aynı günlerde??

On binler koşuyor çitlere , aralarında üzerlerinde silah taşıyanlar, bomba yüklü teröristler var..

Peki hangisi içlerinden sınırı aşabilecek?

Kaçı acaba çevredeki bir kibutza, moshav'a doğru koşup zarar vermek şansını yakalayacak?

Geçen hafta sınırda 61 kişi öldü..

Lanetler Israel'in üzerine yağdı..

Siz ölün dediler.. Onlar yerine..

Doğru, Ya ben , ya onlar..

Acı da olsa bazen yaşananlar size en güzel , en açık şekliyle bunu gösterse de

Dünya memnun değil.. Israel sivillerini korudukça insanlar çıldırıyor

Sokaktaki küçük insan doğruları bilmiyor..

Küçük insan onlara ne anlatılıyorsa onu biliyor.

Onlar da  haklı.

Ama medya biliyor..

Medya saklıyor..

Olayların ardından geçen günlerde Hamas televiyonunda konuşan Hamas sözcüsü ölenlerden 50'sinin kendi militanları olduğunu açıkladı.

Bunu ben buradaki tv'de gördüm..

O programı, adamın konuştuklarını..

Israelli gerçekleri gördü..

Peki ya İngiliz gördü mü?

Fransız?

İtalyan?

İspanyol??

Onlara göre ölenlerin hepsi masumdu..

Ölenlerin çoğu terörist olsa ne fark eder..

Peki medya Arabi seviyor mu?

Hayır, sevmiyor.. sevseydi Hamas'ı desteklemekten vaz geçerdi.

Arabi sevmek bu değil

Sonuç ortada Hamas puan topladıkça , bu terör örgütü güçlendikçe işler daha çok karışıyor..

Gazze'de arap sürünmeye devam ediyor..

Radikalizm güçleniyor..

Ölümler çoğalıyor..

Aynı günlerde Esad yüzlerce insanı Suriye'de öldürdü..

Dünya bilmedi..

Konuşulmadı ki hiç.

Avrupa olayların soruşturulmasını talep etmiş Israel'den..

Kendi halkını savunduğu için!!!!



Batya R. Galanti.

13 Nisan 2018 Cuma

    HAYVANLAR VE BEN



Hayvanlar ve biz Türkler ya da Türk kökenliler.. Çocukluğum.. Beton binalar, Şislinin birbirine girmiş, çamurlu sokakları ve izbe bir apartman dairesinde geçen yıllar.. Doğa ve ben birbirimize ne kadar da uzaktık o zamanlar. Hayatımın en kritik senelerinin bu kadar yalın ve anlamsız bir ortamda geçmiş olması da acaba bir talihsizlik mi? Sadece ben değil, benim gibi aynı ortamı solumuş tüm tanıdığım çevrem adına soruyorum.. Ne ağaçlar ve çiçekler, ne bahçeler ne oksijen soluyan doğal ortamlar ne de hayatımıza renk katan hayvanlar benim çocukluğumun bir parçası olmadı .

Karanlık bir şehrin karmaşasında tüm bunlardan çok uzaktık

Hatırlıyorum da bir gün okulda öğretmen sınıfa sormuştu ; " Hanginiz evinizde hayvan besliyorsunuz?"

Eğer yanılmıyorsam koca sınıfta bir kişi bile parmak kaldırmamıştı..

Kısmen bu yüzden hayvanları çocukken çok az tanırdım. Onlar hakkında hiç bir bilgim yoktu neredeyse. Hayvan işte, düşünemeyen, anlamayan, sanki hiç bir hissi olmayan canlılardı işte . Ne kadar da yabaniydim..

Ama bu benim suçummuydum bilmem.

Aslında annem hep anlatır , daha iki yaşımdayken Büyükada'da o kasaba et almaya girdiği zaman kaşla göz arasında dışarıya fırlayıp, kapının ağzında yatan köpeklerin karınlarını küçücük ellerimle ovalayıp kuçu kuçu diye severmişim..

Bize en aşina hayvanlar sokakta, orada burada en zavallı halleriyle yaşayan kediler ve köpeklerdi.. Kuşlarsa dallarda cikcikleyen hani " O kuş beyinlilerdendiler" !!

Bizim binanın arka tarafı biraz olsun ağaçlık bir alandı. Kediler bir seneden diğerine orada ürüyorlar çoğalıyorlardı..

Biz birinci katta oturduğumuz için , kediler sık sık balkonumuza tırmanırladı.. Annem defile başladı derdi bahar aylarında. Camımıza işedikleri için sürekli camları silmek gerekirdi.

Dilleri tüylerine sinen kömürü temizlemeye yetmezdi zavallıların..Yoğun hava kirliliği onları hepimizden çok etkiliyordu..

Bir gün 8 ya da 9 yaşlarındayım. Annem o senelerde gözlerindeki problem yüzünden iyi göremiyordu . Beni çağırdı " Batyush gel, şu kedinin büyüklüğüne bak..!!" Odaya girdim, cama yaklaştım baktım iki başlı bir şey var orada sonra farkettim  iki kedi alt alta üst üste..Birden utandım anneme burada iki kedi var diyemeden;  Aa evet ! deyip içeri kaçtım..

Benim için bir İstanbul'da yaşayan derbeder kediler bir de haziran sonrası Büyükada'daki temiz, bakımlı mart ayı mahsulü yavrular vardı. Her yıl oynadığım,sevdiğim yeni yeni yavrular..

İki yaşında sevdiğim o güzelim  köpeklerdense bir kaç yıl sonra korkmaya başlamıştım . Çünkü sokaklarda sürü halinde yaşayan bu köpekler biz onlardan ne kadar çekiniyorsak onlar da bizden çekiniyorlardı. Ve bu yüzden insana tepkiliydiler.  Aşısız, bakımsız ve vahşiydiler ve bunun suçlusu tabii ki kendileri değildi.

Fakat annemin  kuduz korkusu yüzünden yaptığı uyarılar yüzünden köpeklerden ürkmeye başlamıştım..Geceleri gruplar halinde gezen bu canlıların tek savaşının hayatta kalmak olduğunu bilmiş olsaydım da ne değişirdi?

Genç kızlığa gelene kadar hayvanları biraz daha yakından tanımaya başladım. Ama hala hayatımın yakın bir parçası değildiler ..

13 14 yaşlarımdayken bir gün oturma odamızda ders çalışıyorum.. Yine bahar ayları gelmiş bir kaç kedi balkonumuzda sıraya girmişlerdi. Baktım bir kedi diğerinin üzerine binmiş, arkadan ağzıyla ensesini yakalamıştı. Diğer kediler sırada bekliyorlar. " Ben aman Allahım!! tecavüz!! zorla ırzına geçiyor , hatta bir tane değil ki , diğerleri de sırada!! .. Yerimden fırladım gittim kocaman sopalı süpürgeyi buldum. Kız kediyi kurtarmalıyım ( O zamanlar kedilerin çiftleşme kurallarını ne kadar bildiğim çok açık ortada tabii ) .. Açtım kapıyı, sopayla hepsini bahçeye attım.. Miyav sesleri, bağırış haykırışlar halinde bahçede birbirlerini tekrardan takipe girdiler.. Bense keyiflerini bozduğumun farkında bile değildim :)))

Arada yukarımızda Almanya'dan yeni gelmiş bir komşu taşınmıştı. Gerçek bir hayvasever. Zamanla hayvansever insanlar olduğunu da öğrendim.. Yaşım büyüdükçe  farklı insanlar tanıyordum . Sokak  kedilerini  besleyen seven evindeki kedisinden çocuklarından bile daha çok bahseden tatlı bir bayan. Bir gün merdivenlerde rastlamış anneme Almanya'dan kızının düğünüden döndüğünü anlattıktan sonra " Gel gel beş dakika kızımın fotoğraf albümünü gör demiş.. Annem oturmuş kadın şöyle kalınca bir albümle dönmüş. Annem bakıyor, birinci fotoğraf, şifonyerin üzerinde bir kedi, ikincide aynı kedi kanapenin üzerinde, yerde , yatakta  , iskemlede .....Albüm bittiğinde kadının hangi kızını daha çok sevdiği artık bir soru işaretiydi.

Bense bir süre sonra hep hayvanım olsa keşke rüyaları görmeye başlar oldum. Ama hangi hayvan bizim eve uygundu bilmiyordum. Çoğu zaman işte olduğum için köpek getirmem mümkün değildi. Hasta babama bakan annemin başına nasıl bırakırdım her an oraya buraya çiş yapacak bir yavruyu.. Kedi de olamazdı biliyordum.

Bir yaz günü ada turundan dönüyorum hafta sonu kalabalığı içinde püfür püfür esen güvertede oturduğum yerde yanıma orta yaşa yakın bir adam ilişti. Bir baktım parmağında muhabbet kuşu adam oturuyor,  Yemyeşil tatlı bir kuş. Tek anlayamadığım şey kuş nasıl olur da uçmuyordu. Herkes adama bakıp ona sorular sormaya başladılar. Adam, " Bugün doğum günü o yüzden onu gezmeye çıkardım " dedi. Oradan bir kadın evinde parti yapıp arkadaşlarını çağırabileceğini söyleyerek dalga geçerken, ben;  " Acaba parmağıma verebilirmisiniz kuşu? " diye sordum.. Kuş hemen elime geldi. Devamlı bir şeyler mırıldanıyordu. Papağanların konuştuğunu bilirdim ama muhabbet kuşlarının böylesi bir özelliği olduğunu bilmiyordum. Eve döndüm anneme bir kuş satın almak istiyorum dedim,

Ertesi gün kuşçu dükkanının yolunu tuttum, Içlerinde öyle güzel renkte kuşlar vardı ki. Bin bir kuşun arasından bir tane seçtikten sonra, bir de muhabbet kuşlarına nasıl bakılır diye bir kitap aldım. Çok memnunum ! Gerekli ihtiyaçlarını da temin ederek  eve geldim. Ama bir sorun var saatler geçiyor kuş hareketsiz.. Hayat yok, sürekli de ishal gibi. Kitaba bakıyorum, satın aldığınız kuş eğer hareketsizse hasta olabilir diyor. Ertesi gün dükkana geri gidiyorum. Bu şekilde üç beş kere kuşları geri götürmüştüm ne yazık ki. Arada komşuların ben kafes elimde gidip gelirken kafayı üşüttüğümü düşünmelerinden çekinmeye başlamıştım. Sonunda sevgili Kuki'mi bulana dek,,güzel kuşum benim..en az on kelime öğrettiğimiz , kendince neredeyse bir köpek kadar oyuncu , parmağımdan inmeyen tatlı kuşum..

Bugün evde beslediğimiz Pitzi'mize ( köpeğimize ) gelene dek olanlar bunlar..

Pitziyi de eşim getirdi . Yıllarca köpek evde beslenmez diyen eşim. Köpek bahçe ister ,açık alan  ister diyen eşim onu bir gün sokakta , başıboş ürkek bir halde koşarken bulduğu gün getirdi, Ve o gün bugün bizim ailemizin ayrılmaz bir parçası oldu. O çok sakin  bir apartman köpeği..

Bugün, geçmişe nazaran hayat ne kadar değişti.. Ya da benim çocukluğumdaki Türkiye'den bugünlere her yerde hayvan sevgisi farklı boyutlara ulaştı gibi. Avrupa'da, belki Israel'de geçmişte de insanlar evlerinde hayvan beslerlerdi fakat bugün Türkiye'de de artık insanlar daha bilinçli sanki.

Kimileriyse köpekleriyle, kedileriyle bizim Türkiye'de yukarımıza taşınan Alamancı komşumuz gibi çocuklarının ötesinde bir ilişki içindeler.

Bazısı onlardan konuşurken insandan bahseder gibi de konuşabiliyor hatta.. Ben de şaşırıyorum zaman zaman.

Mesela oturduğum apartman 16 katlı, haliyle çok farklı kişiler var. Çoğuyla selamlaştığım ve iyi bir iletişim içimde olduğum komşularım içinden tabii hafif garipçe olanlar da var.

Örneğin kırk yaşlarında bir müzik hocası oturur yukarı katlardan birinde. Çoğu zaman asansörde karşılaşırız. Beni gördüğünde direk Pitziyi sorar yanlız ve sonunda da mutlaka Pitzi'ye selam şöyle der. Senelerdir alıştım, artık bayanın ismini de bilmediğimiz için ailece ismi " Pitzi Nasıl " dır? Geçtiğimiz günlerde eşimle birlikte rastlaştık yine, eşim Pitzi sürekli seni soruyor demez mi kadına.  Ben dirseğimle eşimin hafiften koluna vurmaya başladım bu kadar bariz dalga geçmesin diye..

Pitzi'nin varlığı evde koşulsuz sevginin adresi . Hiç büyümeyen bir bebeğe bakmak gibi.. Tek beklentisi en temel ihtiyaçlarının karşılanması ve ona verdiğimiz sevgi..

Ha tabii bir de her akşam her koşulda onunla çıktığım gezmem var. Geçenlerde annem cepten arıyor tam dokuz civarı . Pitzi'yle aşağıda tur atıyorum  diyorum.  Annem telefonda!! " Hahaha çok romantiksiniz!! " demez mi?

Tabii köpeğinizle dolaşırken diğer köpek sahipleriyle girdiğiniz;  Cinsi ne ?  , Yaşı kaç ? muhabbetleriniz var bir de .. Geçen haftalarda bir genç bayan yaşını sordu. On yaşında deyince " Aaaa çok genç görünüyor demez mi.. En fazla 3 verirdim !" diye de devam etti sonra.. Botox yaptırıyoruz ondan diyecek oldum..

Geçtiğimiz aylarda bir akşam yine Pitzi'yi aşağıya indirmek için tasmasını taktım, asansöre bindiğimde komşulardan yine bir hayli tuhaf olan epey gençtten bir bayan asansördeydi.

" İyi Akşamlar diyerek içeri girdim ,. Asansörde inerken  başım eğik, aklımda bir sürü düşünceler,  dalgın bir hallerde dururken.. Yanımdakinden bir ses " Benziyorsunuz!!"..
 O an yanımda ne kızım, ne oğlum,..ona baktım gülümsedim.. Kendi kendime " Bu ne diyor ? ... diye düşünürken  " İkiniz de zayıfsınız dedi.. Pitziyi kastediyordu.. Hayatımda çocukken annemle babama benzediğimi söylerlerdi. Cocuklarımı ise sık sık bana benzetirler. Kız iyice gaza geldi ,
" Sadece zayıflık olarak değil, yüzünüz de benziyor " diye devam etti.
Haklısın der gibi oldum. Ben de gülüyorum.. Biliyorsun köpekler sahipleriyle dura dura zamanla benzeşirler diye adeta birde bilimsel açıklama da getirdi.  Ayrılmadan önce alınmadın değil mi diye de sordu. Bense yok canım ne var ki alınacak.  Pitzi'ye sormak lazım o alınmış olmasın diye gülerek devam ettim. 

İnsan kimden alınacağını seçmeli galiba :))

Hayvansız bir ortamdan onlarla yaşamsız bir hayatı düşünemediğim günlere kadar benim onlarla olan macerlarım da şimdilik bu kadar..

Onların güzel varlıklarının yaşamımızdan hiç eksik olmamasını diliyorum....



Batya R. Galanti

11 Aralık 2017 Pazartesi


                                                   BENİM KIZIM ASKER





Geçen hafta akşam yürüyüşüme çıkmıştım. Her zamanki güzergahımda , kulağımda en sevdiğim melodilerle yaptığım yürüyüşlerimden birine.

Her gün kendime ayırdığım bir saatlik yürüyüş beni günlük stresimden uzaklaştıran, rahatlatan tek şeydir. Yol boyu gözümü çoğu kez alamadığım palmiye ağaçları ve etrafta kimi kimi rastladığım müdavim jogging severler dışında çoğu kez kendimi kah yirmi otuz yıl evvelinde bulduğum,  kah günlük olayların analizini yaptığım, ya da içimi sadece yoğun duygulardan  boşaltıp adeta bir çeşit meditatasyon moduna girdiğim yürüyüşlerimden biriydi ki yine , karşıdan bir grup gencin koşar tempoda geldiğini gördüm.

Hepsi siyah t-shirtlerleydi. Çoğunluğunun erkeklerden oluştuğu , aralarında iki üç kızın da bulunduğunu gözlemlediğim çocukların arasında en önde koşanlar ellerinde bir sedye taşıyorlardı.

O an bulunduğum nokta evime bir kilometre uzaklıkta bulunan yemyeşil kocaman bir  sahanın hemen yanıydı. Yıllar önce o yeşil sahada spor yapan insanların ortasında görmüştüm ilk kez böyle siyah t-Shirtlerle idman yapan gençleri ve o gün bana eşim bu çocukların  askeriye tarafından komando erliğine seçilmiş gençler olduğunu söylemişti.



Her yıl liseyi bitirmek için sınavlardan geçen gençler tüm bu yoğun dönem içinde okul bitirme sınavları dışında askeriye tarafından üç ayrı görüşme için Israel'in Tel Ha Shomer'deki merkezine çağırılırlar. Bu görüşmelerde her gencin bedensel, psikolojik ve kognitif  durumları inceden inceye kontrolden geçirilerek , lise sonrası girecekleri mecburi hizmette yer alabilecek durumda olanların hangi görevlere tayin edileceklerine karar verirler.



Karşımda koşan genç çocukların çoğunun hala yüzleri yeterince olgun bir erkek havasına girmemiş göründüler bana. Sanki ben hala çocuğum diyorlar . Arkalarında erkeklerin temposuna ayak uydurmaya çalışan genç kızlara inanmaksa ne zor. Çünkü erkeklere karşın kızlar komando erliğine sadece gönüllü olarak katılabilirler. Sadece kendileri isterlerse ve tabii bu zor görevi kaldırabilecek kuvvete sahiplerse.

Kimileri arkadaşlarını sırtlarına almışlar .  Bir an bütün vücudumu bir ürperti sardı. Gözlerim doldu. Beni , küçük oğlumu, karşı kaldırımda yürüyen yaşlı adamı korumak için omuzlarına yüklendikleri bu çok tehlikeli görev için ne kadar da genç olduklarını düşündüm. Hayatlarının en civcivli zamanlarında haftasonu hangi diskoteğe gideceklerini düşünmek yerine arkadaşlarını  sırtlarına almış koşuyorlar.

Önümüzdeki bir iki ay içinde alınacakları askerlik programı içinde en zor koşullar için kendilerini hazırlayan bu gençler bugüne dek dünyadaki her normal çocuk gibi, tarih, felsefe ve matematik okudular. Annelerinin gözbebekleri olan bu çocukların ne yedikleri , ne içtikleri, gece nasıl uyudukları, okulda mutlu olup olmadıkları ne kadar büyük önem taşıdı hep.

Her normal çocuk gibi denize gittiler, arkadaşlarıyla oyun oynadılar .. Buraya kadar her şey Amerika'da, Avrupa'da olduğu gibi idi.

 Hayatın normal olduğu diğer gelişmiş ülkelerde 18 yasındaki çocuklar bundan sonra da biten  sınavların ardından gidecekleri tatilin hayallerine kaptırıverirler kendilerini. Belki de ilk aşklarının büyüsünü yaşadıkları güzel gecelerde dansın, müziğin temposunda sarhoş olurlar.



İki ay evvel kızımı askeriye'ye teslim ettiğim sabaha döndüm birden.



Son güne kadar çok fazla üzerinde durmadığım bu önemli olgu o sabah bir anda beni bambaşka duygulara alıp götürdü. Bu kadar heyecanlanacağımı hiç düşünmemiştim . Bana kızımın askerliği , sanki bir çeşit okul yıllarının farklı bir versyonda devamı gibi geliyordu ilk başlarda. Kız asker işte!

Ona verilecek görev için her sabah evden çıkacak . akşam da yine evine gelecekti.



Askere alındığı gün gelip çatınca, sabah evimize bir hayli yakın olan Tel Ha shomer'e götürdük onu. Yanında kocaman bir valizle. Tüm ihtiyaç duyabileği günlük seylerle dolu valizi.

Merkeze vardığımızda karşılaştığım manzara karşısında bir anda kalbim sıkıştı, o ana kadar hissetmediğim çok yoğun bir heyecan kapladı içimi. Geldiğimiz yer o kadar kalabalıktı ki. Tüm askere alınan genç çocukların   aileleri ve yakın arkadaşları yanlarındaydı. Etrafıma baktığımda çoğu annenin gözlerinde yaşlar gördüm.

Kızım bana daha önceleri sormuştu, " Anne, sen eminim askere gideceğim gün ağlarsın degil mi? !" . Kızım beni tanıyor, nasıl duygusal olduğumu. Bense " Ne var ağlayacak, sen her gün eve geleceksin demiştim. ! " saf saf...

Bu geçtiğimiz yaz , askeriyede aylar önce gittiği görüşmelerin ardından geçen uzun zamandan sonra,  görevinin ne olduğunu öğrenmişti. Kısaltılmış kelimelerden oluşan bu görevin adı bende hiç bir çağrışım yapmıyordu. Kızım bana " Anne araştırdım, kabul edildiğim görevde çok önemli ve gurur duyman gereken bir sorumluluk taşıyacağım hizmetim boyunca!"


Onun her gün eve geleceğini zannettigimde  bu yüzden gülüp geçmişti. O benden daha iyi biliyordu.


Tel Har Shomer'de digital tabloda ismi çıkınca, onları çaylaklık dönemi için bekleyen üs istikametinde  yola çıkacak otobüse doğru adımları hızlanırken içimde bir anda bir şeyler koptu.

Bana ne olduğunu anlamadım; sadece dört yaşındayken bembeyaz elbisesi ile doğum günü için yuvaya koşuşturduğu günü anımsadım birden. Elimde onun için hazırladığım doğum günü pastası vardı. O sabah ne kadar da neşeliydi,   fakat bir anda ayağı takılıp düşmüştü.  En sevinçli anında bacaklarından akan kanlarla bir anda yüzündeki sevincin yerini alan üzüntü ve acıdan kıvranan küçük kızım.


O küçük kızın nasıl büyüdüğünü anlamamışım .


Bana bir anda sarıldı, " Maman!" Kızım beni Maman diye çağırır. Sıkı sıkı sarıldı Ne tuhaf! onun kollarında kayboldum. Küçücükken onu kucağıma aldığım günlerin tersine bugün onun kollarında ben küçük kalıyorum. Onu askeriyeye teslim ettiğim günün ilk gecesi annelik görevimin sonuna geldiğimi sandım bir an. Ona karşı olan sorumluluğum o gün askeriye ile el değiştirmişti.



Bazı şeyleri toparlamam bir iki gün sürdü.



Anneliğimin hiç bitmeyeceğini  sadece bir dönemin kapanıp yepyeni bir dönemin başladığını anlamam. Her akşam , beni özlemle arayan kızımın sorduğu sorularda, iki haftada bir döndüğü yuvasında aradığı sıcaklık anneliğin hayat boyu bitmediğini bana hep gösteriyor.

Dün yine en az iki haftalık bir süreç için yeni üssüne doğru yola çıktı.


Trump'ın geçen günlerde yaptığı " Jerusalem Israel'in başkentidir " açıklamalarıyla yeniden alevlenen kimi olayların neler getireceği soruları akıllarda dönüp duruken sırtında kocaman  çantasıyla onu bekleyen görevi için ilk otobüse binmek üzere bana yeniden sarıldı.

İki yıllık bir dönemi kapsayacak bu görev ona sadece gurur veriyor.


Kızlar için iki , erkekler içinse üç yıl  süren bu hizmet dönemi insan hayatını baştan sona etkileyen ve  Israel gerçeklerini diğerlerinden en keskin hatlarıyla ayıran bambaşka bir olgu.


Daha aylar önce matematik sınavı için saatlerce odasından çıkmayan Danielle ve onun gibi tüm gençler eğitimlerine bir kaç yıl ara vererek alındıkları askeri hizmetle dünyanın belki de hiç bir ülkesinde mevcut olmayan bir şekilde her şeylerinden bir çırpıda  ödün vermek zorunda kalıyorlar. Ancak yıllar sonra kaldığı yerden devam edecek olan yüksek eğitimlerinden,  özel hayatlarından, kişisel isteklerinden, hobilerinden, aşklarından  ve ailelerinden ödün vererek bu küçücük toprağı koruyabilmek ve kalan insanların  gündelik yaşamlarına normal bir şekilde devam edebilmelerini  sağlayabilmek için.


Israel'den ve  askerinden ve onunla ilgili herşeyden ölesiyle nefret eden milyarlarca insana rağmen, sevgiyle, özveriyle ve en içten duygularla vatanlarına hizmet eden  ve bu toprağı korumaya devam etmezlerse onlar için başka hiç bir gerçek yuvanın mevcut olmadığının bilinciyle gencecik yaşlarında omuzlarına yüklenen bu ağır yükü olgunlukla taşıyan evlatların bizim için ne kadar değerli oldukları açıktır.


Bugün tamamen bir ütopia gibi gelen gerçek bir barış hayali ise gencecik yaşta bir karış toprak için ölmemesi gereken çocukların son derece değerli olan canları için her gece yatağımızda ettiğimiz duaları süslüyor.

8 Eylül 2017 Cuma

                     

                NE TATLI DİLDİR ŞU LADİNO


Geçen akşam annem bize yemeğe geldi..

Baktım oturdu oturmadı teyzemi arıyor. Haber vermeyi unutmuş. Merak etmesin.

Teyzem annemin hemen yukarısında oturur. Her şey haberli yapılır onlarda..

" Mi ijika  vino a tomar me!" Kızım beni almaya geldi..

Mi ijika...Ne hoş .. Küçük kızım benim...

Gelecek ay 50 yaşıma basacağım ama hala Annem bana " İjika diyor..

İspanyolca'da İja kız demek ..sonuna eklenen " ka"  ise , küçültme eki.. Kızcağızım, küçük kızım, minik kızım    ..işte öyle bir anlam oluyor ijika denince..

Ben hadi 50'ye basacağım..ya 60'ına 65'ine gelmiş bir tanıdığımız için  bugün Esterika uğradı demiyor mu hala bizimkiler.

Tatlı mı tatlı, şeker mi şeker bir dil şu bizim Ladino..

Herşey güzellikle, tatlılıkla, küçültme ekleriyle bezenmiş bir dil..

Sadece insanlar değil her şey çok şirin, çok hoş..

Yemekler, yerler, nesneler vs...

Un pedaso de keziko...una azetunika, una kazıka hermoza, una kucharika...

Adam ada'da üç katlı villa almıştır.. Kadın anlatırken " Merkaron una kazıka en L'ada  :) der...

( Ada'da küçük bir ev almışlar..:))) )

Sabah kahvaltıda anne çocuğuna " Kome dos tres azetunikas ez bueno!!" diye diretir...

( Bir iki tane zeytincik ye, ne var! )

Geçen yıllarda eşimin yeğeni anlatıyor.

Onlar da Türk kökenli.. Küçüklüğünden hoş bir anı..Birinci sınıfın ilk günlerinde öğretmen sınıfta sormuş..

" Mem  harfiyle yani M harfi'yle bir meyve ismi yazın.. Karmit parmağını kaldırmış heyecanla;

" Mansanika!!" Öğretmen, böyle bir meyve yok! demiş. Karmit " Olmaz olur mu benim annem bize her gün  mansanika verir!!" demez mi :))) ( Mansana , elma demek )

Bir de bu lisanı bozuk konuşanlar var. Hani kararından fazla türkçeyi içine sokanlar.  Arkasına önüne koydukları sözümona ispanyolca eklemelerle ortaya attıkları yeni, yepyeni kelimelerle bu lisanı iyice kepaze edenler..

Bunun üzerinden kendi cemaatimizde bestelenen şarkılar..herkesin tanıdığı klasik " El vapor se yanaşeyo al'askala de Büyükada.. " cinsi komple türkçe cümleler..

Yıllar evvel Osmanbey'de gidiyordum , çok genç iki bayan aralarında nedense İspanyolca konuşmaya çalışıyorlardı. Shabat için ne yemek yaptığını söyleyen kadın " Pişiriyi fasulyas!!" derken , kendimi oldu olacak Türkçe konuşun olsun bitsin dememek için zor tutmuştum.

Eh böyle bir ladinoyla sohbet etmeye çalışan iki vaziyo'ya ( Boş insana bizde vaziyo derler ) Türk garsonun " Valla abi bu Ladinoyu ben bile anlıyorum yaw " diyebilmesi doğal..

500 yıldan fazla geçen bir dönemin ardından genç sayılacak bir nesilden daha iyi bir İspanyolca çıkamıyor  sanırım..

Türkçe kelimeler her halükarda Ladinonun  lugatında bir hayli yer tutarken eşimin gençliğinden kalma bir hikayesi  geldi aklıma..

Eşim genç çocukken bir gün işten gelmiş annesine " Anne bak bu loteri , çekilişe katıldım, büyük hediye de otomobil demiş.. Annesi o an .. " Ya es bueno si te sale un otiko çikitiko" deyivermiş..  ( Hadi, küçük bir otomobil çıkar sana inşallah giblerinden! )

Ertesi günlerde eşim iş dönüşü, elinde bir ütüyle gelivermiş :)) " Anne , bir daha ki sefere otiko motiko yok.. Oto de lütfen " Açık ve net.. Çıka çıka   " Utiko" çıktı ..........( Ütü..ispanyolcalasmış haliyle bizde uti olmuş..küçültmesiyle  de utiko olmuş!!!)

Neyse bu kez de böyle oldu, biraz da gülümsemek istedim..

Arada Shabat için kalkayım da " Metere a kozer :) unas bamyikas kon un aroz ( Akşam için bamyacıkla  pilav pişireyim:) )

Herkese benden Shabat Shalom...